A                        ATASÖZLERİ

 

-         Acı patlıcanı kırağı çalmaz(1313)

-         Aç ayı oynamaz                  (1313)

-         Aç köpek fırın deler              (1313)

-         Aç mezarı yoktur                 (1313)

-         Adam olacak çocuk bokundan belli olur (1313)

-         Ağlamayan meme verilmez . (1313)

-         Ağustostan sonra ekilen darıdan; kocadan sonra kalkan karıdan; oğul vermeyen arıdan  hayır gelmez.(1463)

-         Akıllı yolunu şaşırınca deli sevinir.( 1313)

-         Akılsız dostun olacağına, akıllı düşmanın olsun (1313)

-         Arda kalan derde kalır.( 1313)

-         Alış veriş başka , dostluk başka.( 1313)

-         Aslan yatağından belli olur.( 1313)

-         Ayağa hizmetçi oldum, eli hamur,karnı aç kaldım.(1463)

-         Bir elin nesi var iki elin sesi var.( 1313)

-         Bir develi ile bir oğlanın yüreğinde yağ olmaz.( 1313)

-         Bal tutan parmağını yalar.( 1313)

C-Ç

-         Cin ayrı şeytan ayrı.(1313)

-         Çalışan dağlar aşar, çalışmayan düz yolda şaşar.( 1313)

-         Çam odunun özü mü olur, çingenenin sözü mü olur.( 1313)

-         Çam pürçeğinden ağıl olmaz, el oğlundan oğul olmaz .(1160)

-         Çatılı öküz arasına girilmez.( 1313)

-         Çingen çingene çatmayınca kasnak boyna geçmez . (1313)

D

-         Delikli taş evde kalmaz,deli kız evde kalmaz.( 1313)

-         Dek(uslu) duran danayı canavar yemez.( 1313)

-         Deveye oyna demişler dokuz çadır yıkmış.( 1313)

-         Dokuz çuval sekiz harar;herkes işinin bittiğini arar.(1160)

-         Dostun düşman kadar kahrolur.

-         Düşmanın yoksa kardeşinde mi yok?( 1313)

E

-         Ekmek bulursan ye, dayak bulursan kaç.( 1313)

-         Ele verir öğüdü,kendi yutar söğüdü.( 1313)

-         Elin ağzı torba değil ki büzesin.( 1313)

-         Elin demişi, pazarın yemişi tükenmez.( 1463)

-         Elin öldürdüğü yılan canlı kalır.(1463)

-         Ek için kuyu kazan kendi düşer.( 1313)

-         Emanet eşeğin kuskunu yokuşta kırılır.( 1313)

-         Eşeğinden almayan semerinden alır.( 1313)

F

-         Fakire ondun mu demişler, kör şeytan “ben yok muyum” demiş.( 1313)

G

-         Garip kuşun yuvasını ALLAH yapar.( 1313)

-         Gurbette taşa yaslanmayan, evdeki hasrın kıymetini bilmez.( 1313)

-         Güvenme dayına ekmek al yanına.( 1160)

H

-         Her akıl bir olsa sürüye çoban bulunmaz .( 1313)

-         Her horoz kendi çöplüğünde öter.( 1313)

Ö-İ

-         İki ayaklı güdülmez.( 1313)

-         İmamdan evvel camiye girilmez.( 1313)

-         İnceleyen elek almış, incelemeyen inek almış.(1463)

-         İnsanın başında ottan gayrisi biter.( 1313)

K

-         Kadının saçlısı tarlanın taşlısı.( 1313)

-         Kalk demeden  kalkan avrat ; tut demeden tutan evlat;deh demeden giden atın kıması yoktur.(1160)

-         Karıların dolaşığı ,sabaha kalır bulaşığı.(1463)

-         Kazanmayınca kazan kaynamaz .( 1313)

-         Kız evi naz evi.( 1313)

-         Kızın gönlüne kalsa ya davulcuya varır;ya zurnacıya.( 1313)

-         Kızını kız iken övme , gelin iken öv ; gelin iken övme , kucağında çocuk varıken öv.(1160)

-         Komşu komşunun aynasıdır.(1160)

-         Komşu komşunun pazarıdır.(1160)

-         Kork nisanın beşinden , öküzü ayırır eşinden(1313)

-         Kuru ağacın gölgesinde oturulmaz . (1463)

-         Küçük kuşun ağzı büyük olur. (1313) 

 

M

-         Mart kapıdan baktırır , kazma kürek yaktırır . (1313)

-         Misafir umduğunu değil bulduğunu yer. (1313)

N

-Nerde çalgı , orada kalgı .( 1313)

-Nisan yağmuru  ambara yağar. (1313)

 

O-Ö

       -Oğlan yedi oyuna gitti; çoban yedi koyuna gitti.( 1313)

       -Ölüm var deme başın yastığa düşmeyince, buğdayım nar deme ambara girmeyince.(1160)

 

       S-Ş

     -Sac düzene girer hamur tükenir(1463)

      -Su alırken saydan; kız alırken soydan al(1463)

      -Şalgamın sıkından seyreği iyidir; nekeyle cömrdin harcı birdir.(1463)

   

         T

      - Tatmış kudurmuştan beterdir.( 1313)

-         Tembele kapıyı kapa demişler yel eser örter demiş.(1160)

-         Tencere kapağı ile kaynar.( 1313)

  U

-Unsuz eve misafir gelir(1313)

-Uykudan tavşan bile onmamış.( 1313)

 

Y

-Yabancı köpeğin kuyruğu apış arasında olur.( 1313)

-Yağar eser yolcu havası.( 1313)

 -Yanmış harmanın öşürü olmaz.( 1313)

-Yaz yağmuru yalancı, güz yağmuru dilenci.(1463)

-Yazın gölge hoş gere, kışın ambar boş göre.(1463)

      -Yiğidi hor gösteren fırsat yırtığıdır.(1463)

    

     Z

      -Zahmetsiz rahmet olmaz.( 1313)

      -Zora dağlar dayanmaz. (1313)

 

                       

 

DEYİMLER

           

-         Abayla ürküt , Çomakla say.(1160)     (Bir şeyin çok olduğunu anlatmak için kullanılır.)

-         Biri verdim ikiyi ister, ikiyi verdim çakıyı ister.(1463) (Bir kişinin ne kadar yüzsüz olduğunu anlatmak için kullanılır.)

-         Eğdik dalını, aldık gönlünü(1160) (Bir kişiden işimizi yapmasını isteyipte o da kabül ettiyse bu deyim kullanılır. )

-         Elinin körü (1463)

-         Etli sütlü konuşmak (1160) ( Tatlı dille konuşanlar için kullanılır.)

-         Göçe uymaz köpek gibi (1160) (Topluma uymayan insanlar için kullanılır.)

-         İkiyüzlü bal bıçağı (1160) (Karakteri olmayan ve insanlara yalakalık yapan kişiler için kullanılır.)

-         Kılığı  adam kılığı, yediği ekmek kırığı (1160) ) Fakir olupta kendini dışarıya zenginmiş gibi gösterenler için kullanılır.) 

-         Kileye ne sen girersin ne ben (1160) ( Harman ölçerken hile yapılmaz.)

-         Kutu ağaç kadar gölgesi olmamak (1463) ( Başkalarının kolayca etkisinde kalanlar için kullanılır.)

-         Önünü cici arkasın acı görmek (1463)

-         Pulluk icat oldu tarlalar bozuldu, tütün icat oldu garılar bozuldu. (1463)

-         Yerde alıp gökte yemek (1463)

 

ALKIŞLAR

(Hayırlı Sözler- Dua)

 

-         Allah  döner taş sahibi etsin. (1313)

-         Allah geride kalanlara ömür versin. (1313)

-         Allah gönlüne göre versin. (1313)

-         Allah hasretine kavuştursun. (1313)

-         Allah muradına erdirsin (1313)

-         Allah nasibini arttırsın. (1313)

-         Allah oğul – uşak sahibi etsin. (1313)

-         Allah selamete kavuştursun. (1313)

-         Allah yokluk göstermesin. (1313)

-         Başınıza gün doğsun (1313)

-         Başınız sağ olsun (1313)

-         Bir tuttuğun altın, bir tuttuğun gümüş olsun  (1313)

-         Bir yastıkta kocayın. (1313)

-         Gelen giden evleri olsun. (1313)

-         Gelmiş, geçmiş olsun. (1313)

-         Güle güle giyin. (1313)

-         Haydi uğurlar olsun. (1313)

-         Maşallah! Arslan gibi olmuşsun. (1313)

-         Var evleri olsun. (1313)

-         Verenlerin bol olsun. (1313)

 

KARGIŞLAR

( İlenmeler- Beddua)

 

-         Adı batasıca (1313)

-         Allah uyuz versin de, kaşınacak tırnak vermesin. (1313)

-         Başını yiyesice (1313)

-         Boynu altında kalsın. (1313)

-         Boyun altında kalasın. (1160)

-         Bulutsuz havada başına yıldırımlar düşesice. (1313)

-         Cehennem yerin yurdun olsun. (1160) 

-         Ceddine lanet olsun. (1160)

-         Dilini eşek arısı soksun. (1160)

-         Gidipte gelmeyesi, gelipte görmeyesi(1160)

-         Gök başlının dölü.(1313)

-         Gözüne dizine dursun. (1160)

-         Gözü bizde, kıçı külde kalasıca. (1313)

-         İki gözü kör olup önüne aksın.(1160)

-         İki gözü kör olupta, iki dizi topal olasıca. (1313)

-         İki yakan bir yere gelmesin, sürüm sürüm sürün.(1313)

-         Kapılarda kalasıca (1313)

-         Kapılara oturupta yollara bakasıca (1313)

-         Kara yere gark olasıca.(1313)

-         Kara yılanlar sokasıca.(1313)

-         Kaşın kalkıpta yüzüngülmesin.(1313)

-         Kör şeytanından bul.(1160)

-         Leşlerini köpekler yesin.(1160;;)

-         Nahha! Kızılkarttan git.(1313)

-         Nereden gelipte, nasıl oldugunu bilmeden geber koca domuz.(1160;)

-         Onma. Allah!ından bulasıca.(1313)

-         Ön gidipte tersdönesice.(1313)

-         Suyu kuruyasıca.(1313)

-         Şeytanlar çarpsın emi(1313)

-         Teneşirlere gerilesice.(1313)

-         Uyur uykunda tatlı canından ol.(1313)

-         Vurucular vursun.(1313)

-         Yağlı kurşunlardan gidersice.( (1313)

-         Yaşı kesilesice.( (1313)

-         Yediğin içtiğin kan katran olsun. (1313)

-         Yerine yurduna baykuşlar tünesin. (1313)

-         Yüzünde yemeceler çıksın(1313)

-         Yüzünü yüyücüler, su dökenler görsün. (1313)

-         Zehir zıkkımmolsun. (1313)